Terwijl het mysterie rond onze natuurlijke satelliet altijd al fascinerend is geweest, heeft een belangrijke ontdekking een nieuw hoofdstuk geopend in de kennis van de maan. De oorsprong van de dunne gasomhulling van de maan, vaak genegeerd in discussies over de geologie, is opgehelderd door een onderzoek dat op 2 augustus 2024 in Science Advances is gepubliceerd. Deze onthulling, voortkomend uit het onderzoek van Nicole Nie en haar collega’s van het Massachusetts Institute of Technology (MIT), belooft ons verder te brengen in ons begrip van de ruimte om ons heen en de buitenaardse atmosferische dynamiek.
Inhoud
De onverwachte maanatmosfeer
De recente ontdekking verandert ons begrip van de maan, deze hemelse buur die vaak wordt gezien als een dorre en luchtloze planeet. Het is een exosfeer, delicaat en vluchtig, die door de onderzoekers is gekarakteriseerd. De maanexosfeer, in tegenstelling tot onze rijke atmosferische bedekking op aarde, is zo dun dat deze vaak wordt genegeerd wanneer we praten over gasvormige omhulsels van planeten. Het begrijpen van dit onderscheid is essentieel om de unieke processen te begrijpen die de ogenschijnlijk luchtloze wereld van de maan regeren.
De oorsprong van de exosfeer door meteorieten
Hoe heeft zo’n atmosfeer zich kunnen vormen rond een hemellichaam dat verstoken is van magnetische velden en bescherming tegen de aanvallen van de ruimte? Het antwoord ligt in meteorietenregens. Nicole Nie van het MIT-team illustreert eloquent hoe elke impact van een meteoriet verdamping genereert, waardoor de zeer dunne maanexosfeer wordt gevoed. Hoewel zonneactiviteit ook een rol speelt in deze kosmische dans, wordt de invloed ervan als minder overheersend beschouwd maar nog steeds belangrijk bij het creëren van deze atmosferische laag.
De noodzakelijke kosmische bombardementen
Het ontstaan van deze atmosfeer is één ding, maar het behoud ervan is iets anders. Het maanoppervlak heeft sinds zijn ontstaan ongeveer 4,5 miljard jaar geleden te maken met meteorietenbombardementen. Het is deze constante stellaire geweld dat de exosfeer in staat heeft gesteld in de loop van de tijd te blijven bestaan. Volgens Nicole Nie speelt elke kleine impact een rol in de voortdurende regeneratie van de maanatmosfeer.
De rol van de zon in de maanatmosfeer
Maar wat is de werkelijke bijdrage van onze Zon aan dit fenomeen? Zonnewinden dragen inderdaad bij aan de vorming van de exosfeer, maar volgens een minderheidspercentage van 30%, waarbij de rest wordt toegeschreven aan verdamping als gevolg van meteorietinslagen. Alleen vertrouwen op zonneactiviteit zou de maan hebben veroordeeld tot een totaal gebrek aan atmosfeer, omdat deze alle gevormde gassen in de ruimte zou hebben verspreid, zonder de herhaling van inslagen om de dunne atmosferische laag te onderhouden.
